مدرس: شایان داوودی
زمان برگزاری دوره: برگزار شده در 2 دی 98
محل برگزاری دوره: میدان آزادی، ابتدای بزرگراه شهید لشکری، نبش ایستگاه مترو بیمه، کارخانه نوآوری آزادی، کافه لوخ
اگر به دوران تحصیل خود نگاهی بیندازیم بسیاری از دروسی را که آموزش دیدیم فقط حفظ میکردیم و شاید کمتر درسی وجود داشت که به صورت کاربردی آموزش دیده باشیم و همین باعث میشد با کمی پیچیدگی در مسائل توانایی ما برای حل هر مسئله بشدت کم شده و گاها از پس حل مسائل سادهای که فقط ظاهر پیچیدهای داشتند برنیاییم. در واقع فلفسه یادگیری بر اساس فرمولها و طرز استفاده از آنها قرار داده شده بود و کاربرد فرمولها و روش درست حل مسئله را یاد نمیگرفتیم. در این مقاله قصد داریم با استفاده از نکات و اصول خیلی ساده سئو که همه میدانیم اما شاید به فراموشی سپرده باشیم، مسیر درست را برای سئو سایت خود پیدا کنیم.
میخواهیم در مورد 4 مساله مهم صحبت کنیم:
- پایانی بر تعبیرهای اشتباه در مورد Cannibalization
- نقش محتوا در سئو
- پایانی بر خطاهای دسته بندی محتوا
- لینک، موجودی ساده اما پرحاشیه
- آموزش ماهیگیری
پایانی بر تعبیرهای اشتباه در مورد Cannibalization
Cannibalization فقط این نیست که ما از یک سایتی برای یک عبارت دو نتیجه یا بیشتر در صفحه نتایج داشته باشیم. بحثی که وجود دارد این است که گوگل در مورد Cannibalization گیج میشود. در این مورد User Intent (مقصود کاربر) هم دخیل است، یعنی کاربر دقیقا از سرچ خود (مثلا ویتامین سی) دنبال دانستن چه چیزی یا انجام چه کاری است؟ مساله دوم این است که گوگل خودش تصمیم میگیرد از یک سایت در مورد یک عبارت چه صفحهای را نشان بدهد و چه صفحهای را به نمایش نگذارد و یا اصلا دو نتیجه نشان بدهد یا ندهد، پس خیلی در این مورد نباید نگران بود.
تعریف دقیق Cannibalization
اگر در پاسخ به جستجوی یک کاربر با یک هدف مشخص و خاص، سایت ما چند صفحه مشابه داشته باشد یا تفاوت بسیار کمی با هم داشته باشند ممکن است هر دو این صفحات در نتایج گوگل نمایش داده شود. برای رفع این مشکل باید تلاش کنیم صفحهای که اطلاعات بهتر و کاملتری دارد توسط گوگل به نمایش در بیاید. مثلاً در جستجوی عبارت «بهترین خوانندگان ایران» دو نتیجه از سایت آپارات به نمایش در میآید: اولین عنوان «بهترین خوانندگان ایران در سال 98» که مربوط به یک ویدئو هست و دومین صفحه «بهترین خواننده ایران» که یک صفحه دسته بندی است و در آن تعدادی ویدئو وجود دارد. چنین موردی، دقیقا Cannibalization است و مسلما بهتر است صفحه دسته بندی به نمایش در بیاید تا صفحهای که فقط در آن یک ویدئو وجود دارد.
راهحل چیست؟
- ریدایرکت کردن یا انتقال صفحه تکراری و کمارزش به صفحه کاملتر و بهتر
- Merge کردن یا ادغام دو مطلب و رسیدن به یک مطلب کاملتر و جامعتر
- Optimize کردن دو صفحه مختلف برای عبارات Long tail اختصاصی خودشان
- No index کردن صفحه کم اهمیتتر و Canonical کردن به صفحه جامعتر
محتوا چه نقشی در مورد سئو دارد؟
محتوا در صورتی که واقعا محتوای کامل و درست باشد، سهم خودش را در بحث سئو ایفا میکند. آیا محتوای مورد نظر ما کمکی به کاربر میکند؟ باید بتوانیم به این سوال جواب بدهیم. بعضی محتواها هیچ خاصیتی برای مخاطب ندارند، بنابراین این محتواها برای سئو هم فایدهای ندارند، مثل: تاریخچه نحوه رزرو کردن هتل در لندینگ یک سایت رزرو هتل.
سوال: اصولا برای چه تولید محتوا میکنیم؟
هر محتوایی برای پاسخ به یک نیاز ایجاد میشود. باید اشاره کنیم که محتوا صرفا متن نیست. محتوا میتواند یک سرویس یا خدمت باشد.
سوال: مقدار و حجم محتوای سایت چه تاثیری دارد؟
یک تاثیر مثبتی که مقدار بیشتر و حجم بیشتر دارد این است که احتمال برطرف شدن نیاز مخاطب بالاتر میرود. حجم زیاد محتوا گاهی میتواند مخاطب را گمراه کند. مثلا میخواهیم بلیط قطار بفروشیم، مینویسیم قطار چیست! یک ایراد دیگر حجم زیاد محتوا این است که تولید آن زمان و هزینه زیادی میبرد.
محتوا دقیقا چه نقشهایی در سئو ندارد؟
- رتبه سایت با محتوای بیشتر صفحه لندینگ هدف ارتباطی ندارد.
- رتبه سایت با تعداد محتوا در سراسر سایت برای کلمات کلیدی هدف، ارتباطی ندارد.
- تعداد دفعات تکرار کلمه کلیدی در صفحات سایت نقشی در رتبه آن ندارد.
دستهبندی محتواها و خطاهای آن
اصولا دسته بندی کردن محتوا دو هدف دارد:
- navigation
- narrowing down
برای دسته بندی کردن محتوا باید نیاز کاربر را بسنجید. بر اساس نیاز کاربر میتوانید دستهبندی parent و child داشته باشید. بعد از رصد رفتار کاربران روی وبسایت، میتوان دسته بندی ها و اساس آنها را تغییر داد.
راههای مشخصی برای دسته بندی محتوا داریم.
- Categories
- Tags
- Filters
یکی از اشتباهاتی که رخ میدهد استفاده برچسب ها یا تگ ها بی در و پیکر و نامنظم است.
مشکلی که این مدل برچسب زدن ایجاد میکند:
- مدیریت سختتر صفحات
- Cannibalization
- کاهش فروش
شتباه دیگر دستهبندی بدون توجه به نیاز مخاطب است.
موضوع دیگر این هست که اکثرا نمیدانیم چند تگ باید برای یک محتوا استفاده کنیم. هر تعبیری که حکم صادر کند باید تعداد مشخصی تگ در یک محتوا بیاید، اشتباه است.
لینک موجودی ساده اما پرحاشیه
فلسفه وجودی لینک
از جایی که الان هستم به جایی بروم که نسبت به نقطهای که در آن قرار دارم، مزیت دارد. در وب تمامی لینک ها را باید بر اساس نیاز مخاطب قرار بدهیم. برای سئو لینک نمیدهیم بلکه برای پاسخ به نیاز مخاطب و هدایت بهتر او به سمت محتوایی کاملتر لینک میدهیم.
انواع لینک
- لینک با تگ <link>
- لینک با تگ <a>
یک نوع که با تگ <link> مشخص میشوند، در هدر صفحه قرار میگیرند و کدهای جاوا اسکریپت و CSS را فراخوانی میکنند.
مدل دیگر لینکهایی هستند که با تگ <a> مشخص میشوند.
ویژگی های لینک
- href
- rel
ویژگیهای لینک همان Attribute (صفات) هستند که داخل تگ <a> قرار میگیرند. rel و href از اصلیترین آنها برای سئو هستند.
در این قسمت با سه عنوان سر و کار داریم:
- Authority یا اعتبار
- Trust یا اعتماد
- Relevancy یا مرتبط بودن
ارتباط در وب از محتوای یک پاراگراف شروع میشود که در آن در مورد یک موضوع مشخصی صحبت شده است. سطح بعدی که فراگیرتر میشود و سطح ارتباط پایینتر میآید، صفحه است. یعنی ما در بخشی از یک صفحه هستیم. سطح بعدی داخل دایرکتوری های (directory) سایت است، در سطح بعدی subdomain سایت و سطح بعد از آن کل محتوای سایت است. سطح نهایی کل وب است که دیگر در آن ارتباطی وجود ندارد!
در واقع هر چه از یک محتوا خارج میشویم و به سطح های بالاتر و سطوح قبل از یک محتوا میرویم سطح ارتباط نیز پایین میآید.
باورهای اشتباه در مورد لینک
باورهای اشتباهی در مورد لینک و لینک دهی وجود دارند که باید اصلاح شوند:
- حتما باید تعداد مشخصی لینک داخلی و خارجی در یک محتوا وجود داشته باشد!
تعیین عددی خاص برای تعداد لینک های داخلی و خارجی سایت محلی از اعراب ندارد. - به ویکیپدیا حتما لینک بدهیم، به رقیب حتما لینک ندهیم و ...
خیلی افراد با تصور اینکه ویکی پدیا رقیب نیست و از طرفی سیگنال مرتبط بودن و Relevancy میدهیم به ویکی پدیا لینک میدهند.
در این جا لفظ «حتما» ایراد دارد. از خودتان بپرسید این لینکی که میدهیم چه کمکی به کاربر میکند؟ - لینک دادن به سایت های دیگر کار درستی نیست!
سوال اینجاست که در کل لینک دهی به سایتهای دیگر درست است؟ و آیا ممکن است با لینک دادن به دیگر سایتها برای سایت ما مشکلی ایجاد میشود؟ سوال درستی است اما استفاده نکردن از هیچ لینک خروجی هم کار درستی نیست. بعضی سایتها به اشتباه این کار را میکنند و تنها راه خروج از این سایتها بستن مرورگر است. - بعضیها میگویند فقط از صفحات کماهمیتمان به صفحات پراهمیت لینک بدهیم.
اصلا چرا باید در سایتمان صفحات کماهمیت داشته باشیم؟ اگر منظور این صفحات کم اهمیت، صفحه درباره ما یا این قبیل صفحات است ایرادی نیست اما برخی با هدف ایجاد صفحات مختلف با محتوای بی ارزش در سایت و لینک دهی از آنها به صفحات مهمتر این سوال را میپرسند. باید بگوییم این کار اساسا اشتباه است و برای لینک دهی به صفحات محدودیتی وجود ندارد، بسته به نوع مخاطب شما و سطح آگاهی از موضوعی که برای او مطرح شده و مطالب مرتبطی که میتواند به تصمیم گیری او کمک کند میتوان از هر صفحهای به صفحه دیگر لینک داد. - تغییر دادن آدرس یا متن لینک بعد از ایندکس شدن صفحه توسط گوگل اشتباه است!
باور اشتباهی است که اگر گوگل صفحهای را ایندکس کرده باشد نمیتوان و نباید لینک آن را تغییر داد یا اصلاح کرد. برخی با این تصور که اگر آدرس لینکی که رپورتاژ دادهایم و در گوگل ایندکس شده را تغییر بدهیم، گوگل متوجه میشود که ما آن لینک را خریدهایم و از اصلاح لینکی که به دلیل اشتباه ارور404 میدهد خودداری میکنند. در صورتی که باید اصلاح شود. - داشتن لینک برای سایتی که تازه تاسیس است، بسیار کشنده و مرگبار است؟!
برخی افراد با این باور از همان ابتدا تمام لینکهایی که به سمتشان میآید را disavow میکنند. در صورتیکه این، یک باور اشتباه است. خیلی از خدمات و استارتاپ های بزرگ هستند که هنوز سایت آنها راه اندازی نشده، خبرگزاری ها به سایت آنها که هنوز بالا نیست، لینک میدهند. این اصلا مشکل ایجاد نمیکند. ایراد زمانی است که برای یک سایت تازه تاسیس، ده میلیون لینک میخریم به تصور اینکه کار درستی است. در این زمان هوش مصنوعی گوگل دلیل این تعداد لینک برای یک سایت بی اسم و رسم را پیدا نکرده و دیر یا زود آن سایت را پنالتی میکند. - لینک سازی در هنگام بروز رسانی الگوریتم گوگل، حرام است؟!
از کجا متوجه میشویم گوگل چه زمانی الگوریتم های خود را آپدیت و بروزرسانی میکند؟ خیلی از بروزرسانی های بزرگ را گوگل اطلاعرسانی میکند، تعدادی را هم سایتهای مرجع پوشش خبری میدهند و از طرفی خود گوگل میگوید من سالانه هزاران آپدیت الگوریتم انجام میدهم. پس نمیتوان زمان مشخصی برای آن تعیین کرد و چون اطلاعاتی در این زمینه نداریم بهتر است این موضوع را نادیده بگیریم. - با لینک دادن به سایتی دیگر، از اعتبار ما کاسته و به اعتبار سایت هدف، افزوده میشود!
اگر بر اساس سه فاکتور اصلی سئو که اعتبار، اعتماد و مرتبط بودن است نگاه کنیم، اگر من معتبر باشم اعتبار دادن به دیگران در عین افزودن به اعتبار آنها از اعتبار من کم نخواهد کرد زیرا یک فاکتور کیفی است و چیزی نیست که مقدار داشته باشد. در مورد اعتماد و راستی مهم است که به سایت مناسب و خوب لینک دهیم ولی زمانی که به یک سایت با trust بالا لینک دهیم از امتیاز ما چیزی کم نخواهد شد. در مورد مرتبط بودن هم یک حالت 50 % است زیرا سایتهای خبرگزاری به همه جا لینک میدهند اما باز هم دلیل بر این نیست که اگر سایت ما به سایتی لینک بدهد از امتیاز خودش کاسته شود. - Rel های No Referrer و No Opener در سئو
No Referrer کارش این است که وقتی شما به سایت دیگری لینک میدهید، اگر کسی روی آن لینک کلیک کند و وارد سایت دیگر شود، مرورگر شما به سایت دوم اطلاع نمیدهد که شما از کجا آمدهاید. No Opener یک بحث کاملا تکنیکال و مرتبط به امنیت برای سایتهایی است که با جاوا اسکریپت کار میکنند و ربطی به داستان سئو ندارد.
آموزش ماهیگیری
در این مقاله که به بررسی 4 موضوع Cannibalization، تاثیر محتوا، دسته بندی های محتوا و اشکالات آن و لینک پرداختیم دو هدف کلی را دنبال کردیم.
- شناخت اشتباهات
- معرفی اصول سادهای جهت تشخیص اشتباهات
در واقع با شناخت اصول و تطابق جملهای که شنیدهایم با اصولی که وجود دارد میتوانیم این فرآیند را انجام دهیم.
در زیر برخی از جملات اشتباهی که ممکن است بشنوید را آوردهایم:
- گوگل میگوید
خیلی اوقات بهترین کار این است که خودتان بروید و در مورد استانداردهای گوگل تحقیق کنید و به حرفهای دیگران در مورد «گوگل میگوید» اعتماد نکنید. هر چیزی که حرف گوگل باشد به راحتی در فضای وب قابل جستجو است و بسیاری از مواردی که به گوگل نسبت داده میشود واقعیت ندارند.
- گوگل فکر میکند
اینکه گوگل چطور فکر میکند را از کجا قرار است متوجه بشویم، حتی در مورد نحوه فکر کردن گوگل اطلاعاتی در فضای وب وجود ندارد و هر چیزی در ادامه این جمله بیاید قابل راستی آزمایی نخواهد بود.
وحشتناکتر از هر دو مورد قبلی این است که «فلانی میگوید» یا «فلانی در فلانجا گفته است». هر فردی که در همایشها و برنامههای مختلف صحبت میکند الزاما همه صحبتهایش درست نیست. تشخیص این اشتباهات زمانی سخت تر میشود که 40 نکته درست و 2 نکته غلط گفته شود.
سه راه برای راستی آزمایی وجود دارد:
- برای اینکه بفهمیم گوگل واقعا چه میگوید، گوگل یک بلاگ به نام Google Webmaster Central Blog دارد، منبع دیگر Quality Raters Guideline و منابع معتبر دیگر هست. این اسناد چند وقت یکبار آپدیت میشوند.
- هشتگ askgooglewesmaster# در توئیتر.
سوالاتتان را در توئیتر با این هشتگ به زبان انگلیسی توئیت کنید. جواب سوالها به صورت ویدئو در یوتیوب منتشر میشود. یا میتوان از Starters Guideline خود گوگل استفاده کنید. - مطالعه مراجع معتبری که در مورد سئو وجود دارند مثل MOZ و فالو کردن آدمهای معتبری که در این حوزه فعالیت میکنند.
همانطور که خیلی از صحبتها میتواند ایراد داشته باشد این منابع هم میتواند ایراداتی داشته باشد زیرا مثلا مقاله و پستی در گذشته منتشر شده و قواعد و اصول بر حسب زمان تغییر کردهاند.